Một báo cáo của Liên đoàn Sách châu Âu và quốc tế cho thấy chỉ 64% người Australia mua một cuốn sách trong năm qua so với mức trung bình 72% người dân ở 19 quốc gia.

Tương tự, 80% người Australia đọc một cuốn sách trong năm qua, thấp hơn một chút so với mức trung bình quốc tế là 85%. Những khác biệt này rất nhỏ, nhưng với tư cách người mua và người đọc sách, Australia nằm trong số những quốc gia có tỷ lệ thấp nhất trong mẫu nghiên cứu, cùng với vùng Aotearoa New Zealand, Phần Lan, Latvia và Mỹ.

Số người đã đọc một cuốn sách trong năm qua ở Italy, Tây Ban Nha, Vương quốc Anh và Ireland đều đạt hơn 90%.

Điều gì ẩn sau những con số này?

Tỷ lệ đọc suy giảm ở Australia khiến giới chuyên gia lo ngại. Ảnh: SBS.

Giá cả có thể không phải là yếu tố quan trọng như công chúng thường nghĩ và đáng ngạc nhiên là sự phụ thuộc của Australia vào ô tô có thể đóng một vai trò nào đó khiến tỷ lệ đọc suy giảm.

Mọi người thường nói rằng sách tại Australia có giá quá cao. Nhưng so với các nước khác, mức giá không chênh quá nhiều. Sự cạnh tranh từ các nhà bán lẻ trực tuyến như Amazon và chi phí sản xuất tăng trên toàn cầu đã làm giá cả trên toàn thế giới tăng chung.

Trên thực tế, người Australia thường chi trả mức giá sách tương đương hoặc thấp hơn so với độc giả ở Canada, New Zealand và Mỹ.

Ví dụ, tiểu thuyết mới của Tim Winton, Juice, có giá bán lẻ được khuyến nghị tại Australia là 49,99 USD. Giá sách ở New Zealand gần như tương đương (49,81 USD) và đắt hơn ở Canada (54,59 USD). Ở Mỹ, Juice có giá 44,02 USD và ở Anh là 43,07 USD.

Giá sách ở Anh thấp hơn, nhưng chủ yếu do sách ở đó không phải chịu thuế doanh thu. Anh đã miễn thuế giá trị gia tăng với hầu hết hàng hóa và dịch vụ cho sách, một quyết định có chủ đích nhằm tạo thuận lợi cho việc đọc sách.

Pauline MacLeod, chuyên gia về văn học thiếu nhi và thanh thiếu niên tại Riverbend Books ở Brisbane, Australia, cho biết các nhà xuất bản sách thiếu nhi đang "cố gắng để giữ giá sách địa phương ở mức 22,99 đến 25,99 USD".

Tuy nhiên, trong tình hình chi phí sinh hoạt hiện tại, sách là khoản chi tiêu tùy ý mà một số người không đủ khả năng chi trả.

Thêm một điều thú vị là các quốc gia có nhiều người sử dụng giao thông công cộng như Anh, Pháp, Đức và Tây Ban Nha, có xu hướng tỷ lệ đọc sách cao hơn. Đọc sách trên tàu dễ hơn là trên ôtô và những quốc gia này thường có hiệu sách tại các nhà ga, điều tạo nên văn hóa đọc sách khi đi làm.

Ngược lại, các quốc gia phụ thuộc vào ôtô như Australia, Mỹ và New Zealand có tỷ lệ đọc thấp hơn. Sự phụ thuộc của con người vào ôtô có thể giải thích tại sao sách nói lại phổ biến ở Australia hơn nhiều quốc gia khác.

Ngoài ra, ở Ireland, nơi 91% người dân đã đọc một cuốn sách trong 12 tháng qua, từ lâu đã có văn hoá đọc sách. Đọc sách được một hội đồng nghệ thuật khuyến khích phát triển bằng cách cung cấp các khoản tài trợ, học bổng và một hệ sinh thái lành mạnh với các lễ hội văn học và tạp chí, thư viện công cộng và hiệu sách.

Ireland cũng hỗ trợ đáng kể cho các nhà văn với việc miễn thuế thu nhập của nghệ sĩ lên tới 50.000 euro (khoảng 81.500 USD) và một chương trình thí điểm thu nhập cơ bản cấp cho 2.000 nghệ sĩ 325 euro (khoảng 530 USD) mỗi tuần.

Tại Pháp, nơi chính phủ tích cực bảo vệ văn hóa đọc, 88% người dân đã đọc một cuốn sách trong 12 tháng qua. Năm 2022, Pháp đã ban hành luật để các hiệu sách của Pháp cạnh tranh hơn với các nhà bán lẻ trực tuyến như Amazon, nơi thường cung cấp dịch vụ giao sách miễn phí. Bằng cách đặt mức phí giao hàng tối thiểu cho tất cả đơn sách trực tuyến dưới 35 euro (khoảng 57 USD), chính phủ Pháp muốn cân bằng sân chơi cho các hiệu sách địa phương.

Có lẽ không ngạc nhiên khi chỉ 5% người Pháp mua toàn bộ sách trên Internet, trái ngược với 12% ở Australia.

Như vậy, gia đình, hệ thống giáo dục và phương tiện truyền thông cũng đều đóng vai trò quan trọng trong việc truyền bá văn hóa đọc sách, cũng như sự phát triển mạnh mẽ của ngành xuất bản địa phương.

Các hiệu sách địa phương cũng ghi nhận rằng tỷ lệ đọc sách đang giảm ở Australia. Robbie Egan, Tổng giám đốc điều hành tổ chức bán sách hàng đầu của Australia, BookPeople, cho biết: "Cuộc cạnh tranh giành sự quan tâm của độc giả là có thật và rất khốc liệt trong khi tiền tiêu dùng ngày càng eo hẹp".

Các nhà lãnh đạo trong ngành như Egan cho rằng Australia cần một chiến dịch toàn quốc để thúc đẩy lợi ích của việc đọc sách. Với sự cạnh tranh ngày càng tăng từ các hình thức giải trí khác và ngân sách hộ gia đình eo hẹp hơn, việc khuyến khích văn hóa đọc sách mạnh mẽ hơn có thể quan trọng hơn bao giờ hết.

Đọc được sách hay, hãy gửi review cho Tri Thức - Znews

Bạn đọc được một cuốn sách hay, bạn muốn chia sẻ những cảm nhận, những lý do mà người khác nên đọc cuốn sách đó, hãy viết review và gửi về cho chúng tôi. Tri Thức - Znews mở chuyên mục “Cuốn sách tôi đọc”, là diễn đàn để chia sẻ review sách do bạn đọc gửi đến qua Email: [email protected]. Bài viết cần gửi kèm ảnh chụp cuốn sách, tên tác giả, số điện thoại.

Trân trọng.